Tuesday, January 22, 2013

ចូលចិត្តញ៉ាំផ្អែមពេកអាចប្រឈម មុខនឹងជំងឺខ្សោយបេះដូង

ចូលចិត្តញ៉ាំផ្អែមពេកអាចប្រឈម មុខនឹងជំងឺខ្សោយបេះដូង

អ្នក ដែលចូលចិត្តញ៉ាំជាតិអាហារនិងភេសជ្ជៈដែលមានជាតិស្ករច្រើនពេកវា អាចមានហានិភ័យនៃជំងឺសរសៃឈាមបេះដូងនិងទឹកនោមផ្អែមក្នុងឈាមរបស់ ពួកគេបាន។ របបអាហារដែលមានជាតិស្ករFructoseខ្ពស់មានទាក់ទងទៅនឹងជំងឺលើសឈាមការកម្រិតទាក់ទងនឹងជំងឺ ទឹកនោមផ្អែមដូចជាជាតិស្ករក្នុងឈាម(គ្លុយកូស)ខ្ពស់និង ការប្រឆាំងនឹងអាំងស៊ុយលីន និងកត្តារលាកដែលបង្ករឱ្យមានជំងឺបេះដូងនិងសរសៃឈាម។មានមនុស្សភាគច្រើនដែលចូលចិត្តបរិភោគជាតិស្ករfructoseច្រើនក៏មានកម្រិតនៃសារធាតុការពារសរសៃឈាមបេះដូង ទាប ដូចជាកូលេស្តេរ៉ូលល្អ (HDL) និងប្រូតេអ៊ីនadiponectin។

ទំនាក់ទំនងរវាងការញ៉ាំជាតិស្ករ fructoseច្រើននិងកត្តាហានិភ័យនៃសរសៃឈាម បេះដូងមានកាន់តែច្រើនចំពោះកុមារដែលមានខ្លាញ់ក្បាលពោះច្រើនដែលជា កត្តាគ្រោះថ្នាក់មួយទៀតនៃជំងឺសរសៃឈាមនិងជំងឺទឹកនោមផ្អែម។

អានបន្ត

កាហ្វេបង្កើនការចងចាំចំពោះស្ត្រីមានអាយុច្រើន

22.1.13 ចំណេះដឹងទូទៅ, ភេសជ្ជះ

កាហ្វេបង្កើនការចងចាំចំពោះស្ត្រីមានអាយុច្រើន

កាស្រាវជ្រាវទាំងឡាយរបស់មហាវិទ្យាល័យCalifornia សហរដ្ឋអាមេរិកបានឱ្យដឹងថា ស្ត្រីមួយចំនួនផឹកកាហ្វេជាប្រចាំ (ជាអប្បរមាមួយខែមួយពែង) មានស្មារតីចងចាំអំពីវចនសព្ទ រូបភាព និងគិតគូរល្អជាងស្ត្រីមួយចំនួនដែលមិនសូវផឹកកាហ្វេ។ មុននេះធ្លាប់មានការស្រាវជ្រាវចង្អុលបង្ហាញថា ការហ្វេមានប្រសិទ្ធភាពបង្កើនស្មារតី ចងចាំ និងព្យាបាលបញ្ហាមួយចំនួនអំពីស្មារតីចងចាំ។

ស្ត្រីមួយចំនួនមានអាយុ៦០ឆ្នាំឡើងទៅតែងតែមានបាតុភាពឆាប់ភ្លេចភ្លាំង។ ប៉ុន្តែការហ្វេអាចបន្យឺតរយៈពេលនេះចំពោះស្ត្រី។ បើស្ត្រីផឹកកាហ្វេមុនពេលត្រូវនឹកឃើញ ឬគិតគូរប្រហែល៣០នាទីនោះនឹងចងចាំនិងអនុវត្ដន៍ការគិតគូទាំងឡាយត្រឹមត្រូវជាងបើធៀបទៅនឹងអ្នកមិនផឹក។ ទោះបើដូច្នេះក៏ដោយប្រសិទ្ធភាពប្រហាក់ប្រហែលមួយចំនួនដូចខាងលើរបស់កាហ្វេមិនឃើញវត្តមានចំពោះបុរសឡើយ។

អានបន្ត

គុណប្រយោជន៍របស់ផ្លែគូលែនជួយដល់សុខភាព

22.1.13 ចំណីអាហារ, បន្លែនិងផ្លែឈើ

គុណប្រយោជន៍របស់ផ្លែគូលែនជួយដល់សុខភាព

ផ្លែ គូលែនមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនសារធាតុសរសៃកាបូនអ៊ីដ្រាតកាល់ស្យូម ខ្លាញ់និងជាតិទឹកដែលជួយដល់សុខភាព។ផ្លែគូលែនវាមានសាច់ថ្លា ល្អក់ដែលអាចបរិភោគបានទាំងផ្លែស្រស់ ទាំងផ្លែស្ងួតនិងច្រកកំប៉ុងដូចផ្លែមៀននិងសាវម៉ាវដែរ។ ផ្លែគូលែនជាប្រភពផ្លែឈើដែលសំបូរទៅដោយវីតាមីនCដែលលោកអ្នកពិសាផ្លែគូលែនមួយផ្លែអាចទទួលបានវីតាមីនC៤០ភាគរយច្រើនជាងវីតាមីនCនៅក្នុងផ្លែក្រូមមួយ។

គ្រាប់គូលែនត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់អ្នកមានបញ្ហាពោះវៀនហើយវាក៏ អាចប្រើសម្រាប់ព្យាបាលការឈឺចាប់ផ្នែកសរសៃប្រសាទបានផងដែរមួយវិញទៀត ផ្លែគូលែនមានថាមពលខ្លាំងក្នុងការជួយលើកកម្លាំងនិងជួយរំលាយអាហារ ទៀតផង៕

អានបន្ត

Friday, January 18, 2013

ជំងឺណាគំរាមកំហែងបំផុតចំពោះបុរស?

18.1.13 ចំណេះដឹងទូទៅ, ជម្ងឺទូទៅ, រោគបុរស

ជំងឺណាគំរាមកំហែងបំផុតចំពោះបុរស?

ជីវភាពទាន់សម័យ សម្ពាធគ្រួសារ ការងារ សង្គម...បង្កឥទ្ធិពលដល់សុខភាពបុរស ។ បច្ចុប្បន្ន ជំងឺជាច្រើនដែលពីមុននេះកើតមានតែនៅលើមនុស្សចាស់បានវាយលុកបុរស តាំងពីពេលនៅក្មេង ។ អ្នកមានដឹងទេថា តើជំងឺណាគំរាមកំហែងធំបំផុតចំពោះសុខភាពបុរស ?

-ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង
ជំងឺបេះដូងជាគ្រោះគំរាមកំហែងជួរមុខ ចំពោះសុខភាពបុរស ។ ជំងឺបេះដូងរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃនៅតែជាជំងឺបង្កការបាត់បង់ជីវិត ច្រើនបំផុតសម្រាប់បុរស និងស្ត្រីក្នុងចំណោមជំងឺទាំងអស់ ។ ប៉ុន្តែ បុរសត្រូវបាត់បង់ជីវិតដោយសារជំងឺនេះខ្ពស់ជាងស្ត្រី ។ តាមការស្រាវជ្រាវមួយ ក្នុងចំណោមអ្នកកើតជំងឺបេះដូង៣នាក់ នោះមាន២នាក់ជាបុរស ។ ជាងនេះទៀត បុរសនៅមាននិន្នាការឆាប់ស្លាប់ (ពី១០-១៥ឆ្នាំ) ជាងស្ត្រី ។

-ខ្លាញ់រុំថ្លើម
ខ្លាញ់រុំថ្លើម ជាស្ថានភាពជាតិខ្លាញ់ប្រមូលផ្តុំច្រើនហួសនៅក្នុងកោសិកាថ្លើម ។ ខ្លាញ់រុំថ្លើមអាចជាផលវិបាកមួយរបស់ជំងឺជាច្រើន រាប់ទាំងបណ្តាលពីការទទួលទានស្រាច្រើន ជំងឺអំពីការបំប្លែង ដោយសារការប្រើថ្នាំ និងភាពមិនប្រក្រតីអំពីជីវជាតិ ។
មានយន្តការ ជាច្រើនបង្កជាស្ថានភាពខ្លាញ់រុំថ្លើម ។ សឹងតែទាំងអស់នៃករណីខ្លាញ់រុំថ្លើម គឺពុំមានរោគសញ្ញា ។ វាច្រើនត្រូវបានរកឃើញតាមរយៈរោគសញ្ញាថ្លើមធំមើលឃើញពេលពិនិត្យ សុខភាពតាមកាលកំណត់ ឬតាមរយៈភាពខុសប្រក្រតីស្រាលនៅបណ្តាតួលេខ aminotransferase ឈាម ឬ alvaline phophatase ត្រូវបានស្តែងចេញក្នុងការបរិភោគប្រចាំត្រីមាស ។
រោគសញ្ញារបស់ អ្នកជំងឺខ្លាញ់រុំថ្លើម គឺច្រើនតែអស់កម្លាំងដាប ចង់ក្អួត ក្អួតចង្អោរ និងលឿងស្បែក នៅកម្រិតផ្សេងៗគ្នា ។ ជំងឺលេចឡើងនៅបុរសអាយុពី៣០-៥០ឆ្នាំ ។

-ជំងឺទឹកនោមផ្អែម
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ២ ប្រភេទទូទៅបំផុតរបស់ជំងឺទឹកនោមផ្អែមឥទ្ធិពលដល់វិធីដែលសរីរាង្គ របស់អ្នកប្រើប្រាស់បរិមាណស្ករក្នុងឈាម(គ្លុយកូស) ។ គ្រប់គ្រងជំងឺទឹកនោមផ្អែមខ្សោយអាចនាំដល់ជំងឺបេះដូង បណ្តាបញ្ហាអំពីភ្នែក របួសសរសៃប្រសាទ និងការវិវត្តន៍ប្រែប្រួលផ្សេងៗ ។
ដើម្បីទប់ស្កាត់ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ២ ត្រូវធានារបបទទួលទាន និងរស់នៅល្អត្រឹមត្រូវ រួមមានទាំងការហាត់ប្រាណក្នុងទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក ។ ប្រសិនអ្នកកំពុងលើសទម្ងន់ ចូរបន្ថយទម្ងន់ឲ្យបាន ។

-លើសឈាម
ប្រសិនតួលេខសម្ពាធឈាមមធ្យមរបស់អ្នកលើ ១៤០/៩០mmHg មានន័យថា អ្នកត្រូវលើសឈាម ។ នេះជាជំងឺគ្រោះថ្នាក់ចំពោះគ្រប់វ័យ ពិសេសគឺពេលអ្នកមានអាយុលើស៥០-៦០ឆ្នាំ ។ វាបង្កការវិវត្តន៍ប្រែប្រួលប្រថុចញ៉ុច ។ គំរាមកំហែងបាត់បង់ជីវិត ។ ដូច្នេះ ពេលសម្ពាធឈាមចាប់ផ្តើមខ្ពស់ អ្នកត្រូវទៅពិនិត្យសុខភាព ថ្លឹងទម្ងន់មើលតើខ្លួនមានធាត់ឬអត់ ។
ដើម្បីបង្ការបញ្ចៀស លើសឈាម អ្នកត្រូវបន្ថយទទួលទានប្រៃ បន្ថយជាតិខ្លាញ់ និងព្យាយាមហាត់ប្រាណរាល់ថ្ងៃ ។ សាកជិះកង់រាល់ថ្ងៃ ក្នុងចម្ងាយប៉ុន្មានគីឡូម៉ែត្រ ដោយមិនជិះម៉ូតូ ឬឡាន អាចសម្ពាធឈាមនឹងត្រឡប់មកធម្មតាវិញ ដោយមិនចាំបាច់ប្រើថ្នាំ ។ ដើរ រត់យឺមិនបន្ថយបានសម្ពាធឈាមច្រើន ចំណែកការលេងតេនីស សី នោះកាន់តែធ្វើឲ្យសម្ពាធឈាមកើនថែម ។

-ជំងឺ gout
ជំងឺ gout ជាជំងឺរលាកសន្លាក់មួយប្រភេទបង្កការឈឺចុក និងច្រើនជួបប្រទះនៅបុរសមជ្ឈឹមវ័យ ។ មូលហេតុជំងឺ គឺបណ្តាលពីរបបទទួលទានលើសសារជាតិ មិនសូវធ្វើចលនា...។
ជំងឺ gout ច្រើនកើតនៅបុរស ពិសេសបុរសក្នុងវ័យលើស៤៥ឆ្នាំ គ្រោះថ្នាក់កើតជំងឺនេះកាន់តែខ្ពស់ ។ ប្រសិនអ្នកមានរូបរាងធាត់បន្តិច ចូលចិត្តទទួលទានខ្លាញ់ ត្រូវគិតទៅដល់ជំងឺ gout ពេលមានអារម្មណ៍ឈឺសន្លាក់ (ពិសេសគឺសន្លាក់អវយវៈក្រោម) ឬពេលសន្លាក់ជ្រុងម្រាមមេជើងហើម ក្រហម ឈឺពេលព្រឹក ។ អ្នកគួរពិនិត្យឈាមហើយអាចនឹងឃើញបរិមាណអាស៊ីដ អ៊ុយរិក ឈាមលើ៧mg% ។ ជំងឺប្រសិនមិនបានរកឃើញឆាប់ និងព្យាបាលទាន់ពេល និងនាំដល់ការរលាកសន្លាក់រ៉ាំរ៉ៃ ធ្វើឲ្យទ្រុឌទ្រោមសមត្ថកិច្ចថ្លើម តម្រងនោម សរសៃឈាម និងបេះដូង ។

-ក្រិនថ្លើម
បុរសជាច្រើនមានទស្សនៈភ័ន្តច្រឡំថា មានតែស្រាទើបគ្រោះថ្នាក់ ចំណែកស្រាបៀគឺប៉ូវ និងល្អសម្រាប់សុខភាព ។ ការពិតទៅ៣កែវស្រាបៀក៏ផ្តល់ភាពអន្តរាយចំពោះសុខភាពស្មើស្រាមួយ កែវ ។ ប្រសិនទទួលទានស្រាបៀច្រើនជ្រុលថ្លើមអ្នកនឹងត្រូវខ្លាញ់រុំ ។ នៅដំណាក់កាលដំបូងជំងឺនៅងាយព្យាបាលប្រសិនអ្នកឈប់ទទួលទានស្រា ស្រាបៀទាំងស្រុង ។ តែប្រសិនបន្តទទួលទាន នោះអ្នកនឹងត្រូវក្រិនថ្លើមគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត ។

-ស្ត្រូក
អ្នកមិនអាចគ្រប់គ្រងកត្តាគ្រោះថ្នាក់បង្កស្ត្រូកមួយចំនួន ដូចជាប្រវត្តិគ្រួសារ អាយុ និងសម្បូរជាតិសាសន៍ តែអ្នកអាចគ្រប់គ្រងកត្តារួមចំណែកផ្សេងៗ ។ ប្រសិនអ្នកមានកូឡេស្តេរ៉ូលខ្ពស់ ឬលើសឈាម ចូរប្រព្រឹត្តតាមការទូន្មានព្យាបាលរបស់វេជ្ជបណ្ឌិត ។ ប្រសិនអ្នកមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ចូររក្សាបរិមាណស្ករក្នុងឈាមនៅកម្រិតគ្រប់គ្រង ។ ចូរបញ្ឈប់ទទួលទានបារី អនុវត្តរបបទទួល និងរស់នៅល្អផូរផង់ ពិសេសទប់ស្កាត់អាហារសម្បូរជាតិខ្លាញ់ឆ្អែត និងកូឡេស្តេរ៉ូល ។ ហាត់ប្រាណរាល់ថ្ងៃ ។

-ទ្រុឌទ្រោមសន្លាក់
រួមជាមួយ អាយុ បណ្តាសន្លាក់ឆ្អឹងរបស់អ្នកចាប់ផ្តើមជរា ។ ប្រសិនមានអារម្មណ៍ឈឺខ្នង រួយជង្គង់ អាចអ្នកត្រូវទ្រុឌទ្រោមសន្លាក់ ។ ការទទួលទានថ្នាំ ប្រឆាំងរលាកនឹងជួយបន្ថយការឈឺមួយផ្នែក តែជំងឺនេះនៅមនុស្សចាស់នឹងមិនជាដាច់ឡើយ ។

-មហារីកក្រពេញប្រូស្តាត
ប្រសិនចៃដន្យអ្នកមានអារម្មណ៍ពិបាកដកដង្ហើម កម្លាំងប្រឹងខ្សោយទៅ ចូរទៅឆ្លុះអេកូ ឬជួបវេជ្ជបណ្ឌិត ដើម្បីរកឃើញឆាប់ជំងឺ មហារីកក្រពេញប្រូស្តាត ។

-មហារីកសួត
មហារីកសួត ជា "ជនល្មើស" ជួរមុខក្នុងចំណោមជំងឺមហារីក នៅទាំង២ភេទ ។ មហារីកសួតសម្លាប់អាយុជីវិតច្រើនជាងមហារីកក្រពេញប្រូស្តាត មហារីកសួតពោះវៀន និងមហារីកដោះ ។ មូលហេតុចំបងបង្កជំងឺមហារីកសួតគឺ បណ្តាលពីការជក់បារី រាប់ទាំងអ្នកជក់ផ្ទាល់ និងអ្នករងឥទ្ធិពលពីផ្សែងបារី ពិសេសមហារីកសួតហាក់ដូចពុំមានរោគសញ្ញាអមជាមួយ និងថែមទាំងមិនក្អកទៀត ។ ហើយវិធីព្យាបាលជំងឺនេះគឺរកឃើញឲ្យឆាប់ដើម្បីទប់ស្កាត់ទាន់ពេលការ រាលដាលទៅដល់ទងសួត ។

-ថមថយផ្លូវភេទ
បុរសជាច្រើន មានអារម្មណ៍ថា សិចមិននៅស្រួលដូចមុន ហេតុនេះបានទិញថ្នាំ Viagra ប្រើដោយខ្លួនឯង ។ ប៉ុន្តែ ជាក់ស្តែង viagra ជាឱសថពង្រីកសរសៃឈាមបេះដូង ។ ប្រសិនមិនត្រឹមត្រូវវាអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត ងាយត្រូវស្លាប់ប្រថុចញ៉ុច ៕

អានបន្ត

មហាសេដ្ឋីប៊ីលហ្កេតផ្តល់ប្រាក់ជាង១០លានដុល្លារសម្រាប់ធ្វើបង្គន់នៅកម្ពុជានិងវៀតណាម

18.1.13 ដំណឹងក្នុងស្រុក, ដំណឹងថ្មីៗ

មហាសេដ្ឋីប៊ីលហ្កេតផ្តល់ប្រាក់ជាង១០លានដុល្លារសម្រាប់ធ្វើបង្គន់នៅកម្ពុជានិងវៀតណាម

វ៉ាស៊ីនតោន៖ ពលរដ្ឋកម្ពុជានិងវៀតណាមចំនួនមួយលានប្រាំពីរសែន នាក់នឹងមានបង្គន់អនាម័យប្រើប្រាស់និងទទួលបានការយល់ដឹងពី បញ្ហាសុខភាពអនាម័យចាប់ពីពេលនេះរហូតដល់ឆ្នាំ២០១៥ដោយសារការផ្តល់ មូលនិធិពីមហាសេដ្ឋីប៊ីលហ្កេត។

អង្គការ East Meets Westបានបញ្ជាក់ថាមូលនិធិប៊ីលនិងមេលីនដាហ្កេតបានផ្តល់ថវិកាចំនួន ១០,៩លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកមកដល់អង្គការនេះដើម្បីជួយធ្វើឱ្យ ប្រសើរឡើងដល់សុខភាពអនាម័យក្នុងចំណោមពលរដ្ឋជនបទក្រីក្រនៅប្រទេស កម្ពុជានិងវៀតណាមដោយចាប់អនុវត្តពី ឆ្នាំ២០១២នេះតទៅ។

លោក ចន អានណឺ ប្រធានអង្គការ East Meets West បញ្ជាក់ថាមានប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាចំនួន៨០ភាគរយខ្វះខាតអនាម័យ នៅតាមគេហដ្ឋានបើប្រៀបធៀបនឹងប្រទេសវៀតណាមដែលមានតែត្រឹម៥០ភាគរយ ប៉ុណ្ណោះ។

លោក អានណឺបញ្ជាក់បន្ថែមថាក្នុងមួយឆ្នាំៗមានមនុស្សចំនួន១៧.០០០នាក់ បានស្លាប់នៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរនេះដែលភាគច្រើនជាកុមារដែលមាន អាយុក្រោម៥ឆ្នាំហើយធ្វើឱ្យពលរដ្ឋខាតបង់ប្រាក់កាសចំនួន១.២០០ លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗទៅលើការព្យាបាលសុខភាពនិងមិនបានទៅ ធ្វើការ។ ទាំងអស់នេះដោយសារតែការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាលដោយគ្មានអនាម័យ ត្រឹមត្រូវ។

«ដូច្នេះយើងឃើញថាអនាម័យមិនគ្រាន់តែជាបញ្ហាសុខភាពប៉ុណ្ណោះទេក៏ ប៉ុន្តែជាបញ្ហាដែលអាចជួយក្រុមគ្រួសារនានាដែលជាប់កុនក្នុងវដ្ត នៃភាពក្រីក្រហើយពិបាកក្នុងការខំប្រឹងចាកចេញពីភាពក្រីក្រនៅពេល ដែលពួកគេទទួលរងផលប៉ះពាល់ជាប្រចាំដោយសារជំងឺដែលកើតមកពី ការប្រើប្រាស់ទឹក»។

អង្គការEast Meets West ប្រើប្រាស់ថវិកានេះដើម្បីជួយផ្នែកអនាម័យដល់ប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងការសាងសង់បង្គន់អនាម័យនិងអប់រំប្រជាពលរដ្ឋ។

សម្រាប់លោកស្រី មាជ សុធារី នាយិការប្រតិបត្តិសមាគមនារីកម្ពុជាដើម្បីសន្តិភាពនិងអភិវឌ្ឍន៍យល់ ថាការអប់រំឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយល់ដឹងពីទម្លាប់រស់នៅដែលមានអនាម័យគឺ ជាការចាំបាច់ផងដែរ។

«ការធ្វើបង្គន់យើងមិនមែនគ្រាន់តែទៅដល់លើកទឹកចិត្តឱ្យគាត់ធ្វើ ទេ យើងមានការអប់រំផ្សព្វផ្សាយដល់គាត់ឱ្យគាត់យល់ថាហេតុអ្វីដែល គាត់គួរត្រូវប្រើប្រាស់បង្គន់ ថាតើវាមានផលវិបាកយ៉ាងណាខ្លះនៅពេលដែលគាត់ប្រើ បន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាលវាអាចមានផលវិបាកអ្វីខ្លះ។ យើងលើកឡើងឱ្យគាត់ដឹងហើយនៅពេលដែលប្រើប្រាស់បង្គន់អនាម័យតើ គាត់មានផលចំណេញអ្វីខ្លះ។ ច៎ាស អឹចឹងយើងធ្វើការប្រៀបធៀបឱ្យគាត់»។

សមាគមនារីកម្ពុជាដើម្បីសន្តិភាពនិងអភិវឌ្ឍន៍ជាភាគីអនុវត្តន៍ គម្រោងមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជារបស់មូលនិធិរបស់លោកប៊ីលហ្កេតដែល ផ្តល់ជូនតាមរយៈអង្គការ East Meets West ដែលនឹងត្រូវផ្តោតលើការជួយសាងសង់បង្គន់អនាម័យដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ក្រីក្រ នៅស្រុកមួយចំនួនក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់និងខេត្តកំពត។

លោកសូត្រ យា អភិបាលរងខេត្តកំពតបានលើកឡើងពីការខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងពេល កន្លងមកប៉ុន្តែបានបញ្ជាក់ពីតម្រូវការបន្ថែមដើម្បីឱ្យប្រជា ពលរដ្ឋមានការយល់ដឹងកាន់តែច្រើន។

«បើយើងនិយាយពីសេវាបង្គន់អនាម័យប្រៀបធៀបទូទាំងខេត្តវាតែងតែមាន ការខ្វះខាតហើយព្រោះ បញ្ហាប្រជាកសិករយើងលោកតាមធម្មតាធម្មជាតិរបស់គាត់ គឺគាត់មិនសូវគិតពីរឿងអនាម័យទេប៉ុន្តែផ្ទះដែលនៅ ជាប់ទីក្រុងនិងជនបទមួយចំនួនគេក៏បានគិតគូពីបញ្ហាអនាម័យដែរ ធ្វើបង្គន់តាមស្តង់ដាជាតិរបស់យើងបានឱ្យ ហើយផ្ទះមួយចំនួននៅជនបទមិនទាន់បានយកចិត្តទុកដាក់ពីបញ្ហា ហ្នឹងទេហើយខេត្តយើងក៏បានជំរុញយកចិត្តទុកដាក់ដើម្បី ជំរុញធ្វើយ៉ាងណាសុំឱ្យមានដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ចូលរួមចំណែកជួយក៏ដូច ជាប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងហ្នឹងដែរដើម្បី បំប៉នសុខភាពរបស់ខ្លួនធ្វើយ៉ាងម៉េចកុំឱ្យមានបញ្ហាហ្នឹង»។

ក្នុងទឹកប្រាក់ជិត១១លានដុល្លារនេះគឺមានចំនួន៣០ភាគរយនឹងត្រូវចំណាយនៅកម្ពុជានិង
៧០ភាគរយសម្រាប់ប្រទេសវៀតណាម។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកស្រីង្វៀន ម៉ីញចាវ នាយិកាប្រតិបត្តិអង្គការEast Meets West ប្រចាំប្រទេសវៀតណាម។ លោកស្រីបញ្ជាក់បន្ថែមថាពលរដ្ឋទាំង ១,៧ លាននាក់គឺជាអ្នកទទួលផលដោយផ្ទាល់តាមរយៈការផ្តល់សម្ភារៈសាង សង់បង្គន់និងទទួលផលប្រយោលតាមរយៈការទទួលបានចំណេះដឹងពីការ អនុវត្តគម្រោងដែលមានរយៈពេលបីឆ្នាំនេះ។

«យើងមានតួរលេខបញ្ជាក់ពីការខាតបង់ខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដោយសារអនាម័យ មិនល្អមានផលប៉ះពាល់លើសុខភាពនិងផលិតកម្ម។ ធនាគារពិភពលោកនិងអង្គការសុខភាពពិភពលោកប៉ាន់ស្មានថាក្នុងទឹកប្រាក់ មួយដុល្លារដែលវិនិយោគលើផ្នែកអនាម័យ អ្នកអាចសន្សំបានប្រាក់៩ដុល្លារវិញ។ នេះបើយើងគិតពីសកម្មភាពផលិតកម្ម។ ដូចនេះវាជាការទទួលបានផលល្អមកវិញក្នុងការវិនិយោគលើផ្នែក អនាម័យ»។

មូលនិធិប៊ីលហ្កេតត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាបានគាំទ្រឱ្យមានការដោះ ស្រាយបញ្ហាភាពក្រីក្រតាមរយៈការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទំនើប ផ្ទុយទៅវិញកម្មវិធីរបស់អង្គការ East Meets West មិនប្រើបច្ចេកវិទ្យាទំនើបទេប៉ុន្តែផ្តោតលើការកែច្នៃគំនិតនិង បច្ចេកទេសថ្មីដោយធ្វើការផ្តោតសំខាន់លើដំណោះស្រាយដែលបង្ហាញពី លទ្ធផលជាក់ស្តែង៕

អានបន្ត

ជំងឺទឹកនោមផ្អែមកើនឡើងនៅកម្ពុជា

18.1.13 ដំណឹងក្នុងស្រុក

ជំងឺទឹកនោមផ្អែមកើនឡើងនៅកម្ពុជា ហើយពលរដ្ឋមិនសូវយល់ដឹងអំពីជំងឺនេះទេ

យ៉ាងហោចណាស់ ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលមានអាយុចន្លោះពី២៥ឆ្នាំទៅ៦៤ ឆ្នាំប្រមាណជា៣០ម៉ឺននាក់បានកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម។

ស្រ្តីម្នាក់បីកូនទៅកាន់ឳសថស្ថានមួយកន្លែង។

ភ្នំពេញ៖ មន្ត្រីជំនាញផ្នែកជំងឺទឹកនោមផ្អែមបានសំដែងការព្រួយបារម្ភចំពោះ ស្ថានភាពជំងឺទឹកនោមផ្អែមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយសារប្រជាពលរដ្ឋ ភាគច្រើននៅមិនទាន់បានយល់ដឹងនិងចាប់អារម្មណ៍អំពីគ្រោះថា្នក់នៃ ជំងឺនេះនៅឡើយ។

យ៉ាងហោចណាស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលមានអាយុចន្លោះពី២៥ ឆ្នាំទៅ៦៤ឆ្នាំប្រមាណជា៣០ម៉ឺននាក់បានកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម ពោលគឺប្រហែលជា៣ភាគរយនៃប្រជាជនមានអាយុក្នុងចន្លោះនេះ។ ហើយភាគច្រើននៃអ្នកជំងឺច្រើនរស់នៅទីក្រុងនិងទីប្រជុំជន។ នេះបើយោងតាមការអង្កេតស្រាវជ្រាវរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា។

លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ប្រាក់ ពិសិដ្ឋរង្សី ប្រធាននាយកដ្ឋានការពារសុខភាពនៃក្រសួងសុខាភិបាល បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាកំពុងប្រឈមមុខនឹងការកើតជំងឺ ទឹកនោមផ្អែមគួរឲ្យព្រួយបារម្ភពី ព្រោះមានប្រជាពលរដ្ឋប្រហែលជា២០ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះមានការយល់ដឹង អំពីជំងឺនេះ។

លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថា ដោយសារជំងឺទឹកនោមផ្អែមមិនមែនជាជំងឺឆ្លង ហើយការផ្សព្វផ្សាយអំពីជំងឺនេះនៅមានកម្រិតនៅឡើយ ទើបប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនមិនចាប់អារម្មណ៍ស្វែងយល់ពីជំងឺនេះ។

លោកស្រីបានព្រមានថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមអាចធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺស្លាប់ក្នុងវ័យក្មេងប្រសិនបើ អ្នកជំងឺមិនយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការព្យាបាលនិងតាមដាននោះទេ។

គេថា ជំងឺមិនឆ្លងជាជំងឺមួយដែលថា គ្មាននរណាចាប់អារម្មណ៍ សូម្បីតែសាម៉ីខ្លួន ខ្លួនឯងក៏មិនចាប់អារម្មណ៍ដែរ។ ជួនកាលដល់ពេលដែលធ្លាក់ខ្លួនឈឺខ្លាំងទើបគាត់ចាប់អារម្មណ៍។ នៅពេលដែលគាត់មានសុខភាពល្អ គាត់អត់មានព្យាយាមទៅពិនិត្យសុខភាពរបស់គាត់ទេ។

នេះជាអត្តចរិតមួយគួរផ្លាស់ប្តូរ។យើងមានការព្រួយបារម្ភណាស់។ បើយើងអត់មានវិធានការទប់ស្កាត់ អប់រំណែនាំទេ វាអាចធ្វើឲ្យ តាំងពីវ័យក្មេងទៅ នឹងអាចប្រឈមកាន់តែខ្លាំង»។

ជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃដែលជាតិស្ករក្នុងសរីរាង្គលើស ពីកម្រិតធម្មតា។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមមាន២ប្រភេទ។ ប្រភេទទី១ជំងឺច្រើនកើតតែទៅលើកូនក្មេង និងមនុស្សជំទង់ ដែលមានប្រមាណជា៥ទៅ១០ភាគរយនៃអ្នកជំងឺសរុប។ ប្រភេទទី២ ច្រើនកើតនៅលើមនុស្សពេញវ័យ។

ជាមធ្យមអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រហែលជា៥០ភាគរយមិនបានដឹងខ្លួនថា មានជំងឺនោះទេ។ មូលហេតុដែលបង្កឲ្យកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានដូចជា លក្ខណៈតពូជ របៀបរស់នៅ របបអាហារ ខ្វះលំហាត់ប្រាណ សភាពលើសទំងន់ ឬធាត់ អាយុលើសពីពាក់កណ្តាលជីវិតឡើងទៅ ស្រី្តមានផ្ទៃពោះ ការព្រួយបារម្ភ និងមានការតឹងតែងក្នុងចិត្តជាដើម។

រោគសញ្ញានៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានដូចជា អស់កម្លាំង ស្រវាំងភ្នែក នោមច្រើន នោមញឹកញាប់ ស្រេកទឹកជារឿយៗ រោយ និងចុកជើង។ របួសរបស់អ្នកមានជំងឺនេះមើលមិនងាយជាសះស្បើយទេ។ ក៏ប៉ុន្តែមានបុគ្គលខ្លះ រោគសញ្ញាទាំងអស់នេះពុំបានបង្ហាញឡើងទេ ប៉ុន្តែស្រាប់តែកើតមានជំងឺនេះតែម្តង។ របបអាហារនិងការហាត់ប្រាណគឺជាកត្កាសំខាន់មួយក្នុងការព្យាបាល ជំងឺទឹកនោមផ្អែម។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិតទូច ខុន ជាប្រធានផ្នែកជំងឺទឹកនោមផ្អែមនៃមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈនិងជា អនុប្រធាននៃសមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែមកម្ពុជា បានឲ្យដឹងដែរថាអ្នកកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានចំនួនកើនឡើងជារៀងរហូត ពី១ឆ្នាំទៅ១ឆ្នាំហើយបើសិនជាមិនមានវិធានការទប់ស្កាត់នោះទេ ប្រហែលជាង១០ឆ្នាំទៀតអ្នកកើតជំងឺទឹកនោមមានលើសពី៦០ម៉ឺននាក់។

លោកបានបន្តថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមបង្កការលំបាកជាច្រើនដល់អ្នកជំងឺ ដូចជាត្រូវដួល សន្លប់ភ្លាមៗ បើសិនជាជាតិស្ករមានការចុះខ្លាំងពេក ឬក៏ឡើងខ្ពស់ពេក។ ជំងឺនេះក៏អាចបង្កឲ្យមានជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ជំងឺតម្រងនោម ជំងឺសរសៃប្រសាទ និងជំងឺងងឹតភ្នែកជាដើម។

លោកបានចាត់ទុកថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមគឺជាឃាតករលាក់មុខដែលអាចសម្លាប់មនុស្ស បានដោយមានប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនមិនបានដឹងថា ខ្លួនមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមនោះទេ។

«ពីព្រោះអីយើងឃើញ ដោយសារអត្រានៃអ្នកកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមនេះវាចេះតែកើនឡើងរហូត។ ជាពិសេសអ្នកដែលមានបញ្ហា ផលវិបាកក៏មានការកើនឡើងខ្ពស់។ ថ្ងៃក្រោយយើងនឹងមានបញ្ហាច្រើនចំពោះអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានផលវិបាកច្រើនណាស់។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមគឺហាក់បីដូចជាឃាតករស្ងៀមស្ងាត់»។

លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ប្រាក់ ពិសិដ្ឋរង្សីឲ្យដឹងបន្តថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប៉ះពាល់ជាខ្លាំងដល់សេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងគ្រួសារ ពីព្រោះក្រុមគ្រួសារត្រូវចំណាយថវិកាជាច្រើនលើការព្យាបាល រហូតដល់ចុងបញ្ចប់នៃជីវិតអ្នកជំងឺ។

លោកម៉ូរីតស៍ វ៉ាន់ប៉ែល ប្រធានអង្គការមណ្ឌលព័ត៌មានជំងឺទឹកនោមផ្អែម បានឲ្យដឹងថា ដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយទៅលើការព្យាបាលអ្នកជំងឺ សំខាន់បំផុតត្រូវចេះគ្រប់គ្រងលើខ្លួនឯង ដូចជាការតាមដានជាតិស្ករនៅក្នុងខ្លួនរបបអាហារ និងហាត់ប្រាណជាដើម។

លោកបានបន្តថា អង្គការមណ្ឌលព័ត៌មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមបានបង្កើតបណ្តាញមិត្តអប់រំ មិត្តនៅក្នុងខេត្តក្រុងចំនួន៥ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីជំរុញឲ្យ អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានលទ្ធភាពទទួលបាននូវព័ត៌មានត្រឹមត្រូវ ជាពិសេសអ្នកដែលមានជីវភាពក្រីក្រ។

«ជាក់ស្តែងជំងឺនេះគឺមិនអាចជាដាច់ទេ។ គាត់ត្រូវរៀនគ្រប់គ្រងដើម្បីគាត់រស់ធម្មតាបាន។ បើសិនគាត់រៀនគ្រប់គ្រងជំងឺខ្លួនឯងខ្លះ ហើយពេលណាគាត់ត្រូវការជួបជាមួយពេទ្យ ប៉ុន្មានដងក្នុងមួយឆ្នាំ ក្រោយមកគាត់វាស់ខ្លួនឯង គាត់យល់ គាត់ហូបអីត្រឹមត្រូវ គាត់ហាត់ប្រាណត្រឹមត្រូវ អញ្ជឹងគាត់រស់បានធម្មតា។បើសិនគាត់អត់យល់ថា គ្រប់គ្រងដូចម្តេច បន្ទាប់មកគាត់ទៅពេទ្យអាហ្នឹង ចាយ លុយច្រើនណាស់»។

ដើម្បីជួយទប់ស្កាត់ការកើនឡើងនៃអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ប្រាក់ ពិសិដ្ឋរង្សីបានឲ្យដឹងថា ក្រសួងសុខាភិបាលបានអប់រំដល់មន្ត្រីជំនាញសម្រាប់ធ្វើការណែនាំ ដល់អ្នកជំងឺដែលបានមកព្យាបាល ចែកខិតបណ្ណព័ត៌មានអំពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមដល់ប្រជាជន ហើយនៅក្នុងឆ្នាំនេះការយល់ដឹងពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមត្រូវបានដាក់ បញ្ចូលទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សា អប់រំចំណេះដឹងទូទៅ ហើយសិស្សានុសិស្សកម្ពុជានឹងចាប់ផ្តើមសិក្សាអំពីចំណេះដឹងនេះនៅ ឆ្នាំក្រោយ៕

អានបន្ត

Thursday, January 17, 2013

យុទ្ធសាស្ត្រនៃការអានដ៏ឆ្លាតវៃ

17.1.13 ចំណេះដឹងទូទៅ

យុទ្ធសាស្ត្រនៃការអានដ៏ឆ្លាតវៃ

មិនខ្វល់ថានោះគឺជាឯកសារគម្រោង, សារព័ត៌មានពាណិជ្ជកម្ម, ព័ត៌មានក្នុងគេហទំព័រ, សៀវភៅជំនួញ ឬសៀវភៅអានក្នុងកុំព្យូទ័រទេ គឺមនុស្សយើងភាគច្រើនយកការអានរឿងអស់ទាំងនេះជាផ្នែកមួយនៃការងារ និងដើម្បីអភិវឌ្ឈន៍ជំនាញ និងចំណេះដឹងរបស់យើងម្នាក់ៗ ។

ប៉ុន្តែតើអ្នកធ្លាប់អានអ្វីដែលគួរតែជាឯកសារមានប្រយោជន៍មួយ ដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍នោះពីវាបានទេ? ឬ តើអ្នកគួរតែអានវាម្តងហើយម្តងទៀតជាច្រើនដងដើម្បីយល់អត្ថន័យ កាន់តែពេញលេញនៅក្នុងមាតិការ។

អត្ថបទនេះ យើងនឹងរកមើលវិធីសាស្ត្រជាច្រើនដែលនឹងជួយអ្នកអោយអាចអានឯកសារ បានកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។ វិធីសាស្ត្រទាំងនេះជួយអោយអ្នកទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ក្នុងកម្រិត អតិបរមាពីការអាន ព្រមទាំងប្រើកម្លាំងតិច។

គិតអំពីអ្វីដែលអ្នកចង់ដឹង
មុនពេលអ្នកចាប់ផ្តើមអានអ្វីមួយ ចូរសួរខ្លួនឯងថាហេតុអ្វីបានជាអ្នកត្រូវអានវា។ តើអ្នកនឹងមានបំណងអានវាដែរទេ ឬគ្រាន់តែអានដើម្បីកម្សាន្ត។ តើអ្នកចង់ដឹងអ្វីក្រោយពីអានវារួច?

ឧទាហរណ៍ ការអានសៀវភៅមួយក្បាល មធ្យោបាយដ៏ងាយស្រួលគឺរកមើលការណែនាំ និងចំណងជើងជំពូកនៃអត្ថបទនីមួយៗ។ ការណែនាំគួរតែអោយអ្នកដឹងថាអ្នកនរណាជាអ្នកបង្កើតសៀវភៅនេះ និងមានការរាប់បញ្ចូលនូវអ្វីខ្លះ។ ជំពូកនៃអត្ថបទទាំងឡាយនឹងប្រាប់អោយអ្នកដឹងនូវទិដ្ឋភាពសរុបមួយនៃ រចនាសម្ព័ន្ធរបស់ប្រធានបទ។

ចូរប្រាប់ខ្លួនឯងថា នៅពេលព័ត៌មានដែលអ្នករកឃើញ ចូរព្យាយាមទទួលយកវាទៅបើសិនជាវាពិតជានឹងផ្តល់នូវចំណេះដឹង ត្រឹមត្រូវដល់អ្នកមែននោះ។ បើសិនជាអ្នកគិតថាព័ត៌មាននោះមិនមានអ្វីដែលអ្នកត្រូវការទេ កុំចំណាយពេលឥតប្រយោជន៍ជាមួយវាអី។

ចូរចាំថា រឿងអស់ទាំងនេះក៏អាចបញ្ចូលទៅក្នុងមាតិការដែលអ្នកបានចុះឈ្មោះ រួចហើយដែរដូចជា សារព័ត៌មាន ឬទស្សនាវដ្តី និងគេហទំព័រផ្សេងៗ ព្រមទាំងមិនត្រូវមានការភ័យខ្លាចចំពោះការមិនបានមើលព័ត៌មានទាំងនោះ អីបើសិនជាអ្នកមិនបានទទួលតម្លៃពីអ្នកចុះផ្សាយផង។

យល់ពីរបៀបសិក្សាលើឯកសារអោយបានស៊ីជម្រៅ
កន្លែងដែលអ្នកគ្រាន់តែត្រូវការចំណេះដឹងតិចតួចបំផុតពីប្រធានបទ មួយ អ្នកអាចមើលវាត្រួសៗទៅបានហើយ។ ពេលនេះអ្នកគ្រាន់តែអានលើចំណងជើងជំពូកអត្ថបទ, ការណែនាំ និងការសង្ខេបទៅបានហើយ។

បើសិនជាអ្នកត្រូវការយល់ដឹង ព័ត៌មានលើប្រធានបទមួយក្នុងកម្រិតមធ្យម អ្នកអាចមើលដោយស្វែងរកចំនុចដែលសំខាន់ៗក្នុងអត្ថបទនោះ។ រឿងនេះធ្វើឡើងនៅបេលអ្នកអានការណែនាំរបស់ជំពូកអត្ថបទ និងការសង្ខេបដែលក្បោះក្បាយ។ បន្ទាប់មក អ្នកអាចបង្កើនល្បឿននៃការអានមាតិការរបស់ជំពូកអត្ថបទ, យកវាមួយចេញ និងព្យាយាមយល់ពាក្យគន្លឹះ និងទស្សនៈទាំងឡាយ។ (នៅពេលមើលឯកសារតាមរបៀបនេះ វាច្រើនតែអោយយើងយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើគំនូសបំព្រួញ និងហ្គ្រាហ្វិចផ្សេងៗ)។

នៅពេលដែលអ្នកត្រូវការយល់ដឹង យ៉ាងពេញលេញចំពោះប្រធានមួយវិញនោះ យកល្អគួរតែធ្វើការសិក្សាទៅលើអត្ថបទនោះអោយបានក្បោះក្បាយ។ អ្វីដែលល្អបំផុតដំបូងគឺអានអត្ថបទនោះត្រួសៗដើម្បីដឹងពីប្រធានបទ នៃការអាន។ ការធ្វើបែបនេះផ្តល់អោយអ្នកនូវការយល់ដឹងអំពីរចនាសម្ព័ន្ធរបស់វា ដែលធ្វើអោយង្នកអាចទទួលបានភាពក្បោះក្បាយពីការអានអត្ថបទទាំងមូល។

អានយ៉ាងសកម្ម
នៅពេលអ្នកកំពុងតែអានអត្ថបទ ឬសៀវភៅមួយក្បាលអោយបានក្បោះក្បាយ វានឹងមានប្រយោជន៍បើសិនជាអ្នកអនុវត្ត ការអានយ៉ាងសកម្ម តាមរយៈ ការគូសហាយឡាយ និងការគូសបន្ទាត់ ព្រមទាំងការកត់ចំណាំនូវអ្វីដែលអ្នកបានអានរួច និងយល់ថាវាសំខាន់។ ការបញ្ជាក់អំពីព័ត៌បែបនេះជួយអោយអ្នកអាចរកមើលឡើងវិញនូវអ្វីដែល សំខាន់ៗនៅពេលក្រោយៗទៀតបាន។

ការធ្វើបែបនេះក៏ជួយអោយអ្នកអាចផ្តោតអារម្មណ៍ទៅលើឯកសារ និងបញ្ឈប់ការគិតលើអ្វីផ្សេងៗទៀតដែរ។

យល់ពីរបៀបសិក្សាលើឯកសារខុសៗគ្នា
ឯកសារខុសៗគ្នាជាច្រើនគ្រប់គ្រងទៅដោយព័ត៌មានក្នុងតំបន់ខុសៗ គ្នា និងទៅតាមរបៀបខុសៗគ្នា ហើយវាក៏ការរាប់បញ្ចូលនូវអ្វីៗដែលស៊ីជម្រៅខុសៗគ្នាដែរ។

តាមរយៈ ការយល់ដឹងពីគំនូសបំព្រាងរបស់ឯកសារដែលអ្នកនឹងត្រូវអាន អ្នកអាចដកស្រង់ព័ត៌មានដែលអ្នកចង់ដឹងបានយ៉ាងល្អ។

ការសែត និងទស្សនាវដ្តី
ឯកសារទាំងនេះមានទំនោរផ្តល់ព័ត៌មានដុំតូចៗនៃកន្លែងណាមួយ។ ជាធម្មតាវានឹងគ្រាន់តែផ្តោតទៅលើផ្នែកណាមួយដែលមានការចាប់អារម្មណ៍ បំផុតនៃប្រធានមួយសម្រាប់បង្កើននូវការចែកចាយព័ត៌មាន។ ពិតណាស់ ឯកសារទាំងនេះច្រើនតែមិនសរសេរនូវព័ត៌មានណាដែលមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ ឡើយ។

មធ្យោបាយដ៏មានប្រសិទ្ធភាពបំផុតក្នុងការទទួលបាន ព័ត៌មានពីទស្សនាវដ្តីគឺគួរតែអានរកអ្វីដែលជាចំនុចសំខាន់ក្នុង តារាងមាតិការ ព្រមទាំងតម្រង់ទិសទៅរកអត្ថបទដែលចាប់អារម្មណ៍នោះតែម្តង។ បើសិនជាអ្នករកឃើញអត្ថបទដែលមានប្រយោជន៍ហើយ ចូរកាត់យកវាចេញ ហើយដាក់ក្នុងសាមី ឬសៀវភៅផ្ទុកឯកសារសម្រាប់ជាបណ្តាំព័ត៌មានពិសេសរបស់អ្នក។ ស្ថិតក្នុងការធ្វើរបៀបនេះ អ្នកនឹងបង្កើតបានជាអត្ថបទទាក់ទងទាំងឡាយដែលប្រហែលជាចាប់ផ្តើមពន្យល់ ពីប្រធានបទដែលអ្នកចង់ដឹងហើយ។

ការសែតមានទំនោររៀបចំ ព័ត៌មានជាផ្នែកៗ។ បើសិនជាអ្នកអានការសែតមួយច្បាប់ អ្នកអាចអានវាលើផ្នែកណាមួយដែលមានប្រយោជន៍យ៉ាងលឿនបាន។

ការអានអត្ថបទមួយៗ
អត្ថបទក្នុងការសែត និងទស្សនាវដ្តីចែកចេញជាបីប្រភេទសំខាន់ៗ៖

អត្ថបទថ្មីៗ៖ អត្ថបទទាំងនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីពន្យល់អំពីចំនុចសំខាន់ៗដំបូង គេ បន្ទាប់មកទើបអោយអានអត្ថបទពិស្តារ។ ដូច្នេះ ព័ត៌មានដ៏សំខាន់បំផុតគឺអ្វីដែលបង្ហាញមុនគេ, មិនសូវជាមានអ្វីចង់ដឹង, និងមិនសូវជាមានប្រយោជន៍ទៅវិញ។
អត្ថបទដោយការបញ្ចេញមតិ៖ អត្ថបទទាំងនេះប្រាប់អំពីចំនុចសំខាន់ៗណាមួយក្នុងសាច់រឿងរបស់វា។ ព័ត៌មានសំខាន់បំផុតគឺផ្ទុកនៅក្នុងការណែនាំ និងការសង្ខេប ជាមួយនឹងពាក់កណ្តាលនៃអត្ថបទដែលមានគំនិតប្រឆាំងគ្នាក្នុងនោះ។
អត្ថបទពិសេសៗ៖ អត្ថបទទាំងនេះត្រូវបានសរសេរឡើងដើម្បីផ្តល់ជាការកម្សាន្ត ឬជីវប្រវត្តនៃប្រធានបទអ្វីមួយ។ ជាធម្មតាព័ត៌មានសំខាន់បំផុតរបស់វាគឺស្ថិតនៅក្នុងតួសេចក្តីរបស់ អត្ថបទ។

បើសិនជាអ្នកដឹងអ្វីដែលអ្នកចង់បានពីអត្ថបទមួយ ព្រមទាំងចេះចាត់ចែងវាទៅតាមប្រភេទរបស់វា អ្នកនឹងអាចទទួលបានព័ត៌មានពីវាបានយ៉ាងលឿន និងមានផលល្អ។

បង្កើតតារាងមាតិការផ្ទាល់ខ្លួន
នៅពេលអ្នកកំពុងតែអានអត្ថបទ ឬសៀវភៅមួយក្បាល យកល្អគួរតែឯកភាពទៅតាមរចនាសម្ព័ន្ធនៃការគិតរបស់អ្នកនិពន្ធ។ មានន័យថា អ្នកប្រហែលជាមិនចាំបាច់កត់សម្គាល់នៅពេលព័ត៌មានសំខាន់បំផុតត្រូវបាន លុបចោល ឬសេចក្តីអធិប្បាយដែលគ្មានការពាក់ព័ន្ធគ្នាមកដាក់បញ្ចូលឡើយ។

មធ្យោបាយដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមួយដើម្បីវាយបក់ទៅលើរឿងនេះបានគឺជា ការបង្កើតតារាងមាតិការផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកមុនពេលអ្នកចាប់ផ្តើមអាន អ្វីមួយ។ ចូរសួរខ្លួនឯងថាអត្ថបទ ឬផ្នែកផ្សេងៗក្នុងឯកសារអ្វីខ្លះដែលអ្នករំពឹងថានឹងចង់ដឹងអំពីវា ហើយមានសំណួរអ្វីខ្លះដែលអ្នកចង់ឆ្លើយក្រោយពីអានចប់។

ទោះបីជាការធ្វើបែបនេះមុនពេលចាប់ផ្តើមអានឯកសារប្រហែលជាស្តាប់ទៅ ដូចជាវិធីសាស្ត្រដ៏ចម្លែកមួយក៏ដោយ ក៏វាជាវិធីមួយមានប្រយោជន៍ដែរ ព្រោះវាជយយអោយអ្នករកឃើញភាពខុសឆ្គងក្នុងជម្លោះរបស់អ្នកនិពន្ធ។ ការសរសេរចេញជាតារាងមាតិការផ្ទាល់ខ្លួនបានបែបនេះក៏ជួយអោយអ្នក កំណត់បានជាសំណួរផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក និងគិតអំពីអ្វីដែលអ្នកនឹងរំពឹងថាអាចសិក្សាពីវាបាន។

ចូរប្រើប្រាស់ សទ្ទានុក្រមពេលអានឯកសារបច្ចេកទេស
បើសិនជាអ្នកកំពុងតែអានឯកសារបច្ចេកទេសដែលពិបាកៗខ្លាំង ការប្រើវេចនានុក្រមប្រហែលជារឿងមួយមានប្រយោជន៍។ ដូច្នេះយកវាដាក់តាមខ្លួនជានិច្ចនៅពេលអ្នកអានឯកសារបែបនេះ។

វាក៏មានប្រយោជន៍ដែរក្នុងការសរសេរទស្សនៈសំខាន់ៗជាភាសាផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក និងចាត់ទុកវាប្រើនៅពេលចាំបាច់៕

អានបន្ត

វិធីសាស្ត្រក្នុងការញុំាទឺក ចំពោះអ្នកដែលចង់សម្រកទម្ងន់

17.1.13 ចំណេះដឹងទូទៅ


វិធីសាស្ត្រក្នុងការញុំាទឺក ចំពោះអ្នកដែលចង់សម្រកទម្ងន់




វិធីសាស្ត្រក្នុងការញុំាទឺក ចំពោះអ្នកដែលចង់សម្រកទម្ងន់ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីវីជីនៀ បានរកឃើញថាមនុស្សយើង អាចស្រកទម្ងន់បានជាង២គីឡូក្រាម បើគេផឹកទឹក២កែវ ឬ៣ដងក្នុងមួយថ្ងៃ នៅមុនពេលទទួលទានអាហារ ។ ពួកគេបានសាកល្បងទ្រឹស្តីនេះ លើមនុស្សវ័យចាស់៤៨នាក់ ដោយបែងចែកជា២ក្រុមសម្រាប់រយៈពេល ១២សប្តាហ៍ ។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនិយាយថា នៅពេលការផឹកទឹកអាច ធ្វើឱ្យអ្នកមានអារម្មណ៍ថា គ្មានបង្កើនកាឡូរីការផឹកទឹកច្រើនពេកក៏អាច នាំឱ្យមានបញ្ហាសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ ។ ពួកអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ បានដាក់បង្ហាញការរកឃើញរបស់គេ នៅកិច្ចប្រជុំជាតិរបស់សង្គម គីមីអាមេរិកនៅបូស្តុន ។ ក្រុមទី១ទទួលទានអាហារ ដែលមានកាឡូរីទាប តែអត់ផឹកទឹកមុនពេលអាហារ ។ ក្រុមទី២ ក្រុមទី១ទទួលទានអាហារ ដែលមានកាឡូរីទាបដូចគ្នា និងផឹកទឹកពីរកែវមុនអាហារ ។ ក្រោយធ្វើរបៀបនេះបាន១២សប្តាហ៍ អ្នកផឹកទឹកមុនពេលអាហារ បានស្រកទម្ងន់អស់៧,០៣គីឡូក្រាម តែអ្នកផ្សេងទៀត ស្រកតែ៥គីឡូក្រាម ។ ការសិក្សាមុនបានរកឃើញថា មនុស្សដែលផឹកទឹក២កែវ មុន ទទួលទានអាហារគិតជាកាឡូរី តិចជាងអ្នកអត់ផឹកពី៧៥ទៅ៩០កាឡូរី ។ តាមការសិក្សានេះក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បាននិយាយថា ហេតុផលដែលទឹកមានភាពស័ក្តិសិទ្ធដូចនេះ មកពីវាទៅបំពេញក្រពះ តែមិនបានបង្កើនកាឡូរីទេ ៕

អានបន្ត

ជំងឺគាំងបេះដូងមានសញ្ញាអ្វីខ្លះ?

17.1.13 ជម្ងឺទូទៅ

ជំងឺគាំងបេះដូងមានសញ្ញាអ្វីខ្លះ?

ការគាំងបេះដូងកើតឡើងនៅពេលដែលលំហូរឈាមសម្រាប់ ទៅចិញ្ចឹមសាច់ដុំបេះដូងត្រូវបានរាំងស្ទះ ។ ការដែលគ្មានវត្តមានឈាម និងអុកស៊ីសែនទៅចិញ្ចឹមផ្នែកណាមួយនៃបេះដូង ផ្នែកនោះនឹងត្រូវស្លាប់ ។ ជំងឺគាំងបេះដូងមិនធ្វើអោយស្លាប់ទាំងអស់នោះទេ ។ ការដែលមានការព្យាបាលបានទាន់ពេលវេលា និងលឿនអាចស្ការឡើងវិញនូវលំហូរឈាមទៅដល់សាច់បេះដូង ក៏ដូចជាសង្គ្រោះជីវិតបាន ។
គ្រូពេទ្យអាចហៅការគាំងបេះដូងនេះថា Myocardial Infarction ឬ MI ។ គ្រូពេទ្យក៏ប្រហែលជាប្រើពាក្យម្យ៉ាងទៀតថា Acute Coronary Syndrome សម្រាប់បញ្ហាគាំងបេះដូង ឬ Unstable Angina ។
រោគសញ្ញាភាគច្រើននៃជំងឺគាំងបេះដូងគឺការឈឺដើមទ្រូង

មនុស្សជាច្រើនបានពិពណ៌នាការឈឺចាប់របស់ពួកគេថាដូចជាមានអ្វីមួយសង្កត់ រឹត ឬធ្ងន់នៅក្នុងទ្រូង
មនុស្សជាច្រើនតែងយកដៃរបស់ពួកគេដាក់លើដើមទ្រូងនៅពេលមានការឈឺចាប់
ការឈឺចាប់ប្រហែលជាមានការរាលដាលដល់ស្មារ ដៃខាងឆ្វេង និងកន្លែងផ្សេងៗទៀតដូចជាខ្នង ថ្គាម ក ឬដៃខាងស្នាំ ។

មនុស្សជាច្រើនយ៉ាងហោចណាស់ក៏មានរោគសញ្ញាមួយក្នុងចំនោមរោគសញ្ញាខាងក្រោមនេះដែរ៖

ឈឺនៅក្បាលពោះខាងលើ ដែលច្រើនតែច្រឡំនឹងការក្រហាយដើមទ្រូង
បែកញើស
ក្អួតចង្អោ
ពិបាកក្នុងការដកដង្ហើម
មានអារម្មណ៍ថាបេះដូងរបស់ពួកគេកំពុងដែលញ័រ
មានអារម្មណ៍ថាខ្សោយ ឬអស់កម្លាំង
មានអារម្មណ៍ថាវិលមុខ

មិនមែនមនុស្សរាលគ្នាមានរោគសញ្ញានៃការឈឺទ្រូងក្នុងពេលមានជំងឺ គាំងបេះដូងទាំងអស់នោះទេ ។ មនុស្សស្រី ចាស់ៗ និងអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមច្រើនតែមានរោគសញ្ញាផ្សេងទៀតដូចជា ពិបាកដកដង្ហើម ចង្អោ ឈឺខ្នង ឬឈឺថ្កាម ៕

អានបន្ត

មហារីកមាត់ស្បូន Cervical cancer

17.1.13 រោគស្ត្រី

មហារីកមាត់ស្បូន Cervical cancer

មហារីកមាត់ស្បូន

( Cervical cancer )

មូលហេតុ

- ដោយសារពួកវីរុស HPV (human papilloma virus)

កត្តាដែលប្រឈម និង មហារីកស្បូន

- រួមភេទនៅអាយុក្មេងពេក

- មានដៃគួររួមភេទច្រើន

- រួមភេទជាមួយអ្នកមានដៃគួរច្រើន

- ស្រ្តីដែលមានម្តាយលេបថ្នាំ DES (diethylstilbestrol)

អំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះក្នុងឆ្នាំ១៩៦០ដើម្បីការពារការលូតកូន

- ប្រព័ន្ធការពារខ្សោយ

រោគសញ្ញា

ដំណាក់កាលដំបូងនៃមហារីមាត់ស្បូនគ្មានរោគសញ្ញាទេ

បើមានដូចជា៖

- ការហូរឈាមខុសពីធម្មតានៅចន្លោះរដូវ

- ហូរឈាមបន្ទាប់ពីរួមភេទហើយ

- មានការហូរឈាមបន្ទាប់ពីរាំងរដូវ

- មានសារធាតុរាវៗចេញពីផ្លូវភេទស្រ្តីដែលអាច ស្លេក ,

ទឹកពណ៍ផ្កាឈូក, ពណ៍ត្នោត, ឈាម ឬ មានក្លិនស្អុយ

រោគសញ្ញានៃមហារីកមាត់ស្បូនមានដូចជា៖

- ឈឹខ្នង

- អស់កំលាំង

- មានហូរឈាមច្រើនចេញពីទ្វាមាស

- មានវត្តមានទឹកនោម ឬ លាមកចេញពីទ្វាមាស

- ឈឺជើង

- អត់ឃ្លានបាយ

- ឈឺនៅអាងត្រគាក

- ហើមជើងមួយចំហៀង

- ស្រកគីឡូ

របៀបធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ

មហារីកមាត់ស្បូនមិនអាចរកឃើញដោយភ្នែកទទេបានទេ

ដូចនេះគេត្រូវប្រើឧបករណ៍ជំនួយដូចជា៖

- pap-smear (គេបៀកយកកោសិកាមាត់ស្បូនទៅវិភាគ)ប៉ុន្តែ

មិនមែនជាកាវិនិច្ឆ័យចុងក្រោយទេ

- បើសិនជាការវិភាគរកឃើញខុសធម្មតា គេធ្វើ colposcopy

(ច្រិបសាច់យកទៅវិភាគ នៅ ឡាបូ) laboratory for

Examination

តេស្តដទៃទៀតដូចជា៖

- Endocervical curettage (ECC) (បើកមើលមាត់ស្បូន)

- Cone biosy

បើសិនជាកាវិនិច្ឆ័យឃើញមានមហារីកមាត់ស្បូនគេធ្វើតេស្តផ្សេងដើម្បីកំណត់ដំណាក់កាល និង

ការរាលដាល

- x-ray លើទ្រូង

- CT scan

- cystoscopy

- intravenous pyelogram (IVP)

- MRI

វិធីព្យាបាល (ហាមប្រើប្រាស់ឱសថទាំងនេះដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជារពីគ្រូពេទ្យ)

ការព្យាបាលលើមហារីកមាត់ស្បូនអាស្រ័យលើ

- ដំណាក់កាលនៃមហារីក

- ទំហំ និង រូបរាងរបស់ដុំសាច់ (Tumor)

- អាយុស្រ្តី និង សុខភាពទូទៅ

- កាចង់បានកូននៅថ្ងៃអនាគត់

មហារីកមាត់ស្បូនក្នុងដំណាក់កាលដំបូងអាចយកចេញ ឬ

កំទេចចោលជាលិកាដែល ត្រៀមវិវត្តទៅជាមហារីក ឬ ជាលិកាមហារីកដែលធ្វើ់ការ

វះកាត់ ដោយមិនកាត់ស្បូនទេដូចនេះស្ត្រី

អាចមានកូនបានដដែល

ប្រភេទនៃកាវះកាត់ក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃមហារីកមាត់ស្បូន

មាន៖

- loop electrosurgical excision procedure (LEEP)(ប្រើអេឡិច

ទ្រិចដើម្បីយកជាលិកាខុសធម្មតាចេញ)

- cryotherapy (បង្កកជាលិកាខុសធម្មតា)

- laser therapy(ប្រើពន្លឺឡេសឺដើម្បីទៅដុតជាលិកាខុសធម្មតា)

- hysterectomy(កាត់ស្បូនចេញប៉ុន្តែអូវែទុកនៅដដែល)

កាព្យាបាលលើមហារីកមាត់ស្បូនធ្ងន់ធ្ងរ

- Radical hysterectomy (កាត់ស្បូន និង ជាលិកាជុំវិញជា

ច្រើនដូចជាកូនកណ្តុល និង ផ្នែកខាងលើនៃយោនី)

- Pelvic exenteration (ជាប្រភេទនៃការវះកាត់ដែលកាត់

សរីរាង្គនៅអាងត្រគាកដូចជា ប្លោកនោម និង អាងផ្ទុក

លាមក)

- chemotherapy ប្រើថ្នាំ ទៅសំលាប់មហារីកដូចជា cisplatin,

Carboplatin, ifosfamide, paclitaxel និង cyclophosphamides

ពេលខ្លះ radiation and chemotherapy អាចប្រើមុន ឬក្រោយ

ពេលវះកាត់

ផលប៉ះពាល់នៃការវិវត្តរបស់ជំងឺ

- ប្រភេទនៃមហារីកមាត់ស្បូនខ្លះ មិនសូវឆ្លើយតបនិងការ

ព្យាបាលប៉ុន្មានទេ

- មហារីកអាចកើតឡើងវិញបន្ទាប់ពីព្យបាល

- ស្រ្តីដែលព្យាបាលមហារីកមាត់ស្បូនហើយដែលរក្សាទុក្ខ

ស្បូនគឺមានអត្រាខ្ពស់ក្នុងកាកើតឡើងវិញ

- វះកាត់និងព្យាបាលដោយកាំរស្មីអាចជាមូលហេតុធ្វើអោយ

មានបញ្ហាលើផ្លូវភេទ ,ពោះវៀន និង មុខងារប្លោកនោម

- មហារីកមាត់ស្បូនអាចរាលដាលទៅសរីរាង្គផ្សេងទៀត

ដូចជា ប្លោកនោម ,ពោះវៀន ,សួត និងថ្លើម

របៀបការពារ

- ចាក់វាក់ស៊ាំង (vaccine)ការពារមហារីកមាត់ស្បូន (Gardasil)

- ប្រើស្រោមអនាម័យ(use condoms)ជួយកាត់បន្ថយកាឆ្លង

វីរុស HPV និងជំងឺដែលឆ្លងតាមការួមភេទ

- ធ្វើ pap smear ដែលចាប់ផ្តើមលើស្រ្តីមានសកម្មភាពរួមភេទ

ឬ ស្រ្តីមានអាយុ ២០ឆ្នាំ ដែលគ្មានសកម្មភាពរួមភេទ

- បើជក់បារីមានឪកាសខ្ពស់ក្នុងកាកើតមហារីកមាត់ស្បូន

អានបន្ត

គ្រុនឈាម (Dengue fever)

17.1.13 ជម្ងឺទូទៅ

គ្រុនឈាម (Dengue fever)

គ្រុនឈាម (Dengue fever)

គ្រុនឈាមជាជំងឺឆ្លងតាមរយៈមូសដោយវីរុស

Dengue

មួលហេតុ

- ឆ្លងតាមរយៈមូសខាំជាពិសេសមួស

Aedesaegypti ដែល

រកឃើញនៅតំបន់ត្រូពិច

រោគសញ្ញា

- គ្រុនឈាមចាប់ផ្តើមក្តៅខ្លួនខ្លាំងភ្លាមៗ

- ចេញស្នាមក្រហមរាបស្មើនៅលើដងខ្លួន ២-៥ថ្ងៃបន្ទាប់ពីចេញអការៈក្តៅខ្លួន

បន្ទាប់មកទៀតមើលទៅដូចជាជំងឺកញ្រ្ជិល

- អ្នកឆ្លងជំងឺនេះស្បែកងាយ sensitivity និង មិនស្រួលក្នុងចិត្តខ្លាំងណាស់

រោគសញ្ញាដទៃទៀតដូចជា

- ឈឺក្បាល (ជាពិសេសឈឺនៅខាងក្រោមភ្នែក)

- អស់កំលាំង

- ឈឺសន្លាក

- ឈឺសាច់ដុំ

- ចង្អោរ

- ហើមកូនកណ្តុល

- ក្អួត

របៀបធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ

- Antibody titer សំរាប់ប្រភេទវីរុស Dengue

- CBC (រាប់ចំនួនគ្រាប់ឈាម)

- serology studies ដើម្បីមើល antibodie របស់វីរុស dengue

វិធីព្យាបាល

- redehydration (បំពេញជាតិទឹកក្នុងខ្លួន)

- បើក្តៅខ្លាំងអោយ Acetaminophen

ផលប៉ះពាល់នៃការវិវត្តរបស់ជំងឺ

- Febrile convulsion (ក្តៅខ្លួនខ្លាំងអោយប្រកាច់)

- បាត់បង់ជាតិទឹកធ្ងន់ធ្ងរ (severe dehydration)

របៀបការពារ

- ពាក់អាវជិតៗខ្លួនប្រាណ

- ពេលដេកត្រូវដេកក្នុងមុងជានិច្ចទាំងកូនក្មេង និង មនុស្សធំ

- កាកសំនល់ឬសំភារៈដែលអាចដកទឹកបានត្រូវកប់ឬដុតចោល

- ទីធ្លាជុំវិញត្រូវសំអាតកុំអោយដកទឹកថ្លុក បង្ករអោយមូសអាចពងកូនបាន

- ត្រូវអោយមានពន្លឺចេញចូលក្នុងផ្ទះគ្រប់គ្រាន់

- មិនត្រូវអោយកូនក្មេងលេងនៅកន្លែង ងងឺត

- អុចថូកមូស រឺ បាញ់ថ្នាំមូសនៅក្នុងផ្ទះ

អានបន្ត

រលាកថ្លើម C Hepatitis C

17.1.13 ជម្ងឺទូទៅ

រលាកថ្លើមC (Hepatitis C)

រលាកថ្លើម សេ

( Hepatitis C )

រលាកថ្លើម C មកពីវីរុស (Flavivirus-RNA)

រលាកថ្លើម C ឆ្លងតាមឈាម, តាមការួមភេទ

មូលហេតុ

- អាចឆ្លងតាមការលាងឈាម

- ឆ្លងតាមការួមភេទ

- តាមម្ជុល រឺ សារ៉ាង

- តាមការបញ្ជូលឈាម

- តាមការផ្លាស់ប្តូរសរីរាង្គ ពីអ្នកកើតជំងឺរលាកថ្លើម C

រោគសញ្ញា

- ឈឺខាងស្តាំបែកខាងលើ

- ទាចទឹក

- រោគសញ្ញារបស់ក្រិនថ្លើម

- កើតលឿង

- លាមកសរ

- ទឹកនោមពណ៍ដូចតែចាស់

- អស់កំលាំង

- រមាស់

- ក្តៅខ្លួន

- អត់ឃ្លានបាយ

- ក្អួត និង ចង្អោរ

របៀបធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ

- ធ្វើតេសឈាមរកមេរោគរលាកថ្លើម C

- កំរិតអាលប៉ូមីន(albumin level)

- មុខងារថ្លើម (liver function test)

- prothrombin time

- ត្រូវបំបាត់វីរុសថ្លើម C ចេញពីក្នុងឈាមកុំអោយវិវត្តទៅជា

ក្រិនថ្លើម រឺ មហារីក

- ប្រើ Antiviral medication

- pegylated interferon alfa និង Ribavirinឥទ្ធិពលនៃថ្នាំនាំអោយ

អ្នកជំងឺមានអាការៈដូចជា៖

+ ស្លេកស្លាំង

+ តាងតឹតអារម្មណ៍

+ អស់កំលាំង

+ ក្តៅខ្លួន

+ ឈឺក្បាល

+ ឆេវឆៅ

+ អត់ឃ្លានបាយ

+ ឈាមស និង ប្លាកែត platelets ថយចុះ

+ ក្អូតចង្អោរ

+ ជ្រុះសក់

ផលប៉ះពាល់នៃការវិវត្តរបស់ជំងឺ

- ក្រិនថ្លើម

- មហារីកថ្លើម

របៀបការពារ

- ពេលរួមភេទជាមួយអ្នកកើតថ្លើម Cត្រូវប្រើស្រោមអនាម័យ

- មិនត្រូវប្រើម្ជុល រឺ សារ៉ាងរួមគ្នា

អានបន្ត

រលាកថ្លើម B (Hepatitis B)

17.1.13 ជម្ងឺទូទៅ

រលាកថ្លើម B (Hepatitis B)

រលាកថ្លើម បេ

( Hepatitis B )

- រលាកថ្លើម B កើតដោយសារវីរុស (Hepadna virus DNA)

- រលាកថ្លើម B ឆ្លងតាមឈាម ទឹកមាត់ រំអិលចេញពីទ្វារមាស

របស់ស្ត្រី និង របស់ដែលរាវៗចេញពីអ្នកដែលកើតថ្លើម B

មូលហេតុ

- ឆ្លងតាមការបញ្ជូលឈាម

- តាមការរួមភេទ

- ទឹកមាត់

- ឆ្លងតាមម្ជុល រឺ សារ៉ាង

អ្នកដែលប្រឈមគឺ

- ទារក

- អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍(HIV)

- រួមភេទដៃគូរច្រើន

- បុរសស្រលាញ់បុរស

- ប្រព័ន្ធការពារខ្សោយ

រោគសញ្ញា

រោគសញ្ញាអត់លេចឡើងរហូតដល់៦ខែបន្ទាប់ពីឆ្លងរោគ

រោគសញ្ញាដំបូងមានដូចជា៖

- អត់ឃ្លានបាយ

- អស់កំលាំង

- ក្តៅខ្លួនតិចៗ

- ក្អួតចង្អោរ

- កើតលឿង

របៀបធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ

- ពិនិត្យឈាមរកមេរោគថ្លើម (A, B, C, D, E)

- កំរិតអាលប៉ូមីន(albumin level)

- មើលមុខងារថ្លើម (liver function test)

- prothrombin time

- ត្រូវមានរបបអាហារអោយបានត្រឹមត្រូវ និង គ្រប់គ្រាន់

- ចៀសវាងផឹកស្រា,ជក់បារី និង សារធាតុធ្វើអោយថ្លើមពុល

- Medical therapy

កាវិវត្តរបស់ជំងឺ

- រលាកថ្លើមរ៉ាំរៃ

- ក្រិនថ្លើម

- មហារីកថ្លើម

របៀបការពារ

- ចាក់ vaccine កាពារមេរោគថ្លើម B

- ពេលរួមភេទជាមួយអ្នកកើតថ្លើមបេត្រូវប្រើស្រោមអនាម័យ

- មិនត្រូវប្រើម្ជុល ឬ សារ៉ាងរួមគ្នា

អានបន្ត

គេហទំព័រសុខភាពកូនខ្មែរ

សូមស្វាគមន៍ការចូលទៅកាន់គេហទំព័រសុខភាពកូនខ្មែរ!

ការយល់ដឹងពីសុខភាពទូទៅ!

សុខភាពគឺជាទ្រព្យដ៍គាប់ប្រសើរ!

ជូនពរឲអ្នកទាំងអស់គ្នាមានសុខភាពល្អ!

សូមអរគុណការចូលទៅកាន់គេហទំព័រយើងខ្ញុំ!

Tuesday, January 22, 2013

ចូលចិត្តញ៉ាំផ្អែមពេកអាចប្រឈម មុខនឹងជំងឺខ្សោយបេះដូង

កាហ្វេបង្កើនការចងចាំចំពោះស្ត្រីមានអាយុច្រើន

គុណប្រយោជន៍របស់ផ្លែគូលែនជួយដល់សុខភាព

Friday, January 18, 2013

ជំងឺណាគំរាមកំហែងបំផុតចំពោះបុរស?

ជំងឺណាគំរាមកំហែងបំផុតចំពោះបុរស?

មហាសេដ្ឋីប៊ីលហ្កេតផ្តល់ប្រាក់ជាង១០លានដុល្លារសម្រាប់ធ្វើបង្គន់នៅកម្ពុជានិងវៀតណាម

មហាសេដ្ឋីប៊ីលហ្កេតផ្តល់ប្រាក់ជាង១០លានដុល្លារសម្រាប់ធ្វើបង្គន់នៅកម្ពុជានិងវៀតណាម

ជំងឺទឹកនោមផ្អែមកើនឡើងនៅកម្ពុជា

ជំងឺទឹកនោមផ្អែមកើនឡើងនៅកម្ពុជា ហើយពលរដ្ឋមិនសូវយល់ដឹងអំពីជំងឺនេះទេ

Thursday, January 17, 2013

យុទ្ធសាស្ត្រនៃការអានដ៏ឆ្លាតវៃ

យុទ្ធសាស្ត្រនៃការអានដ៏ឆ្លាតវៃ

វិធីសាស្ត្រក្នុងការញុំាទឺក ចំពោះអ្នកដែលចង់សម្រកទម្ងន់

វិធីសាស្ត្រក្នុងការញុំាទឺក ចំពោះអ្នកដែលចង់សម្រកទម្ងន់

ជំងឺគាំងបេះដូងមានសញ្ញាអ្វីខ្លះ?

ជំងឺគាំងបេះដូងមានសញ្ញាអ្វីខ្លះ?

មហារីកមាត់ស្បូន Cervical cancer

មហារីកមាត់ស្បូន Cervical cancer

គ្រុនឈាម (Dengue fever)

គ្រុនឈាម (Dengue fever)

រលាកថ្លើម C Hepatitis C

រលាកថ្លើមC (Hepatitis C)

រលាកថ្លើម B (Hepatitis B)

រលាកថ្លើម B (Hepatitis B)

ការយល់ដឹងពីសុខភាព

Tag

Blog Archive

ទំព័រហ្វេសប៊ុក

ចំនួនប្រទេសចូលទស្សនា

Tuesday, January 22, 2013

Friday, January 18, 2013

Thursday, January 17, 2013

​​រលាកថ្លើមC ​​​​(Hepatitis C)

ទំនាក់ទំនងយើងខ្ញុំតាម

ការយល់ដឹងពីសុខភាព

Tag

Blog Archive

ទំព័រហ្វេសប៊ុក

ចំនួនប្រទេសចូលទស្សនា

រលាកថ្លើមC (Hepatitis C)